Rada Unii Europejskiej to związek 28 państw członkowskich. Jest jedną z najważniejszych instytucji UE i odpowiada za proponowanie aktów prawnych, wdrażanie decyzji i zarządzanie codzienną działalnością UE.
Przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej sprawuje jedno państwo powołane przez Radę Ministrów. Polska prezydencja sprawowana była w 2011 roku.
Proces decyzyjny w UE składa się z trzech różnych etapów:
- Rada Europejska, nieformalny szczyt, na którym wszystkie kraje UE spotykają się w celu omówienia i uzgodnienia polityk.
- Komisja Europejska, która proponuje i wdraża akty prawne.
- Rada Ministrów, która podejmuje decyzje dotyczące ustawodawstwa.
Głównym zadaniem Rady UE jest negocjowanie i zatwierdzanie wniosków legislacyjnych przedstawianych przez Komisję Europejską. Propozycje legislacyjne mogą dotyczyć wszelkich kwestii - od nowego aktu prawnego, poprzez zmianę istniejącego prawa, aż po wydanie oświadczenia na temat aktualnej kwestii. Do głównych zadań Rady należy:
- Doradzanie - Rada zapewnia doradztwo polityczne w ważnych kwestiach, które mogą obejmować zakres od zmian klimatycznych do migracji. Nie są one prawnie wiążące i często są to niewiążące deklaracje, które są sposobem na wysłanie sygnałów politycznych od państw członkowskich do Komisji Europejskiej i obywateli UE.
- Podejmowanie decyzji - Rada jest również odpowiedzialna za podejmowanie decyzji w sprawie wniosków legislacyjnych UE. Aby Rada mogła podjąć decyzję, propozycja legislacyjna musi najpierw przejść przez proces negocjacji, w którym państwa członkowskie UE mają szansę przedyskutować i zmienić propozycję.
Według polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych głównymi priorytetami polskiego przewodnictwa w Radzie były:
- Zapewnienie, że UE jest globalnym aktorem, który chroni porządek oparty na zasadach i promuje demokrację, prawa człowieka i rządy prawa na całym świecie.
- Wzmocnienie konkurencyjności gospodarczej UE oraz potencjału badawczego i innowacyjnego, a także zapewnienie, że UE jest przygotowana na nadchodzące wyzwania, takie jak zmiana klimatu i cyberbezpieczeństwo.
- Utrzymanie jedności UE, wzmocnienie zdolności UE do działania oraz promowanie UE jako globalnego partnera. Rada odpowiada również za organizację Rady Europejskiej, która jest najwyższym politycznym organem decyzyjnym UE.